عجایب و معجزات شگفت انگیزی از امام زمان (عج)(بسم الله الرحمن الرحیم)
جامعۀ منتظر جامعه ای است كه بر مبنا قرآن و در خط اهداف قرآنی باشد، جامعۀ منتظر جامعه ای است كه كلیه فعالیتها و جهتگیری‌هایش مطابق با قرآن و سنت باشد و همواره بكوشد تا روحیۀ انتظار را در میان جامعه تقویت نماید.
جامعه
جامعه به عبارتی محلی برای رشد انسانی انسانها است. جامعه یك حوزۀ زیستی است ، بصورتی كه در آن برای همه افراد موانع رشد مفقود و مقتضیات رشد موجود باشد. اگر جز این باشد، تجمع (شلوغی ، ازدحام) هست، یعنی انسانهایی و خاندانهایی -اگر چه بسیار- در محدوده ای جغرافیایی -اگرچه وسیع و با امكانات- گرد آمده اند لیكن جامعۀ انسانی تشكیل نیافته است.
ممكن است این مسأله مطرح شود كه به چنین تجمعی نیز جامعه اطلاق می‌شود، منتهی فاسد و فاقد رشد.این سخن بر حسب اصطلاح درست است -چنانكه فارابی نیز چندین «مدینه» (جامعه) تصور كرده است- لیكن جامعه به معنای راستین آن (و با توجه به فلسفه ای كه باید در تجمع‌های انسانی نهفته باشد) ، همان جمع زیستی ای است كه بستر هر گونه رشد انسانی در آن فراهم باشد.و روشن است كه در میان همۀ حركتهای سازندۀ انسانی، در سرتاسر تاریخ بشری جامعه سازی ، مهمترین همۀ آنها بوده است.و اكنون نیز چنین است، و در آینده نیز چنین خواهد بود.
برای مطالعه بیشتر به ادامه مطلب بروید.....
نیز روشن است كه مذهب‌ها و مكتب‌ها و فلسفه‌های اجتماعی ـ در صورتی كه دارای محتوایی در خور باشند ـ هر كدام برای جامعه‌سازی، مبانی و اصولی خاص دارند، و حاكم شدن ارزش‌هایی ویژه را ملاك تحقق جامعۀ مورد نظر می‌شمارند.
مهمترین و معتبرترین كتابی كه برای ساختن جامعۀ انسانی ـ با نظر به همۀ ابعاد ـ وجود دارد و این هدف را بارها و بارها در خود تأكید كرده، قرآن كریم است.
قرآن كریم، در بسیاری از آیات «ناس، مردم» را مورد خطاب خود قرار داده است؛ و این چگونگی، شالودۀ اصلی جامعه سازی است، نه گروه سازی.[۱]
جامعه منتظر
جامعۀ منتظر جامعه ای است كه بر مبنا قرآن و در خط اهداف قرآنی باشد، جامعۀ منتظر جامعه ای است كه كلیه فعالیتها و جهتگیری‌هایش مطابق با قرآن و سنت باشد و همواره بكوشد تا روحیۀ انتظار را در میان جامعه تقویت نماید.
سیاست آن، حاكمیت آن، اقتصاد و معشیت مردم آن، سلامت بازارها و معاملات آن، عدم تبعیض و تفاوتهای ناروا در زندگی مردمان آن، قضاوت و تواضع و ادب قاضیان آن، زهد عالمان و سلامت زندگی واعظان آن، عدالت و تعهد و پارسایی امامان جمعه و جماعت آن، ادب و انسانیت مأموران نظامی و انتظامی آن، برخورد سالم مأموران اداری آن، حذف تكاثر و متكاثر از آن، محور اِتراف و اسراف از آن، ناپدید شدن آثار فقر و محرومیت از زندگی قشرهای گوناگون آن، از میان بردن رابطه بازی و رابطه سازی در آن، حفظ كرامت و ارزش انسان در آن، و خلاصه دیده شدن آثار «إنَّ اللهَ یأمرِ بالعدل» و «لِیَقُومَ النّاسُ بالقسط» در آن جامعه و در قضاوت و اقتصاد و شئون دیگر آن، همه و همه مطابق با قرآن، سنت و عدالت باشد و در چنین جامعه ای است كه انتظار معنا پیدا می‌كند.
انتظار چیست؟
اگر بخواهیم مفهوم انتظار در مكتب تشیع را در چند جمله بیان كنیم می‌توانیم بگوییم كه انتظار در مكتب تشیع، حالت انسانی است كه ضمن پیراستن وجود خویش از بدی‌ها و آراستن آن به خوبی‌ها، در ارتباطی مستمر با امام و حجت زمان خویش همه همت خود را صرف زمینه سازی ظهور مصلح جهانی نموده و در جهت تحقق وعده الهی نسبت به برپایی دولت كریمه اهل بیت(ع) با تمام وجود تلاش می‌كند.
منظور از انتظار خلاقانه چیست؟
انتظار خلاق، انتظار فعال است كه با تفكر همراه است، نه انتظار منفعل كه با ذهن بسته همگام است.
منتظرِِ خلاق به دنبال یافتن راه‌هایی است كه بتواند انتظار را دلنشین و پویا سازد، ولی منتظر غیر خلاق، منفعلانه به یك راه بیشتر فكر نمی كند، سوختن و ساختن.
بطور مثال، شخصی كه منتظر مهمان عزیزی است، خودش را برای ورود مهمان آماده می كند و شرایط مطلوبی را فراهم می نماید و تمام تلاش خود را به كار می‌بندد تا با گشاده رویی به استقبال مهمانش برود.
این نوع انتظار، انتظار سازنده است، زیرا منتظر می كوشد تا با آماده كردن خود و اطرافیانش شرایط لازم را برای ظهور چیزی كه منتظر آن است فراهم نماید.
در مورد ظهور منجی عالم بشریت، حضرت مهدی(عج) نیز دقیقاً همین مسأله وجود دارد. در راستای انتظار است كه حالتی دیگر، به انسان می‌دهد و جان او را ( آماده ) می‌سازد.بنابراین «انتظار آماده گر، یا به عبارتی انتظار مطلوب» می‌تواند خود سازنده شناخت و بصیرتی باشد كه به واسطه آن منتظر ، حضور حضرت را با عمق جان احساس نماید.
از این روست كه در فرد منتظر به فرض صادق بودن وی در دعوی خود ، آثار زیر نمایان می‌گردد.
خودسازی فردی
خودیاری اجتماعی (فرد با همكاری دیگر منتظران به اصلاح جامعه خویش می‌پردازد.)
حل نشدن در فساد محیط
در این جا به اختصار به توضیح دو مورد اول بسنده می‌كنیم.
خودسازی فردی
در این حالت شخص منتظر باید بكوشد تا روح و فكر خود را تصفیه كند و جان و جسم خود را از لوث آلودگی‌ها پاك نماید.
زیرا می‌بایستی وجود او برای پذیرش حقایق آمادگی لازم را داشته باشد.
خودیاری‌های اجتماعی
منتظران راستین در عین حال، وظیفه دارند كه علاوه بر اصلاح خویش، در اصلاح دیگران نیز بكوشند؛ زیرا برنامه عظیم و سنگینی كه انتظارش را می‌كشند یك برنامه فردی نیست؛ برنامه ای است كه تمام عناصر تحول باید در آن شركت نمایند، باید كار بصورت دسته جمعی و همگانی باشد.
كوششها و تلاشها باید هماهنگ شود و عمق و وسعت این هماهنگی باید به عظمت همان برنامه انقلاب جهانی باشد كه انتظار آن را دارند.
همانطور كه رهبر معظم انقلاب با نامگذاری سال۱۳۸۶هجری شمسی با عنوان اتحاد ملی وانسجام اسلامی، حیاتی دوباره به این موضوع بخشیدند، كه سخن در این باره بسیار است و مجال اندك.
بنابراین منتظران واقعی علاوه بر این كه به اصلاح خویش می‌كوشند، وظیفه خود می‌دانند كه در جهت اصلاح دیگران نیزتمام تلاش خود را بكار گیرند.
ارتشی كه در انتظار جهاد آزادیبخش به سر می‌برد، حتماً به حالت آماده باش كامل در می‌آید، سلاحی كه برای چنین میدان نبردی شایسته است به دست می‌آورد، سلاحهای موجود را اصلاح می‌كند؛ سنگرهای لازم را می‌سازد، آمادگی رزمی نفرات خود را بالا می‌برد، روحیه شجاعت و شهادت طلبی را در افراد خود تقویت می‌كند، و شعله عشق و شوق برای چنان مبارزه ای را در دل فرد فرد سربازانش زنده نگه می‌دارد؛ ارتشی كه دارای چنین آمادگی نیست هرگز در انتظار بسر نمی برد و اگر بگوید دروغ می‌گوید؛ انتظار یك مصلح جهانی به معنای آماده باش كامل فكری ، اخلاقی، مادی و معنوی، برای اصلاح همه جهان است.
فضیلت انتظار
در روایات و كتب اسلامی معتبر مقام و منزلت خاصی برای منتظران موعود برشمرده شده است و گاه انسان را به تعجب وا می‌دارد كه چگونه ممكن است عملی كه شاید در ظاهر ساده جلوه كند از چنین فضیلتی برخوردار باشد.
البته با تأمل بر فلسفه انتظار و وظایفی كه برای منتظران واقعی آن حضرت برشمرده شده است سرّ این فضیلت روشن می‌گردد.
در این جا به ذكر حدیثی از امام سجاد(ع) بسنده می‌كنیم. سید الساجدین(ع) منتظران را برترین مردم همه روزگاران بر می‌شمارند:
…إنّ أهلَ زَمانِ غَیبَتِهِ القائِلونَ بِإِمامَتِهِ المُنتَظِرونَ لِظُهُورِهِ أفضَلِ مِن كُلِّ أهلِ َزمانٍ.[۲]
آن گروه از مردم عصر غیبتِ امام دوازدهم كه امامت او را پذیرفته و منتظر ظهور او هستند برترین مردم روزگاران هستند.
با مشاهده روایات متعدد در فضیلت انتظار و شخص منتظر در می‌یابیم كه انتظار از فضیلت برجسته ای برخوردار است و این نكته ما را بر این وا می‌دارد كه توجه و تأمل بیشتری بر این موضوع داشته باشیم و نقش انتظار را در ابعاد مختلف بررسی نماییم.[۳]
انتظار حلقۀ اتصال شیعه با امام معصوم
«ولایت» و «امامت» ركن اساسی مكتب تشیع است و اعتقاد به ضرورت وجود حجت خدا و امام معصوم در هر عصر و زمان از مهمترین نقاط تمایز این مكتب از سایر مكتب‌هاست.از دیدگاه شیعه پذیرش ولایت معصومین(ع) و به طور كلی تسلیم در برابر امام عصر(عج)، سرآمد همۀ فضیلت‌ها و شرط اساسی قبولی همۀ اعمال عبادی است.
با توجه به این نكات در می‌یابیم كه «انتظار» در زمان غیبت و عدم حضور ظاهری امام در جامعه به نوعی اعلام پذیرش ولایت و امامت آخرین امام از سلسلۀ امامان شیعه است و همین انتظار موجب می‌شود كه ارتباط شیعیان با امامشان، اگر چه به صورت ارتباط قلبی و معنوی، حفظ شود و آنها در همۀ اعصار از فیض وجود امامشان برخوردار باشند.
پویایی معطوف به هدف
زندگی، زمانی با معنا است كه جوهر حركت در آن باشد و به تعبیر دیگر، انسانی كه پویا و فعّال و پر تحرك است، معنایی برای بودن خویشتن می‌یابد؛ زیرا می‌تواند خود را از سطح ركود و روزمره گی، به مرحلۀ پویایی برساند.
انتظار امام عصر(عج)، در منتظرانش ، شامل دو مؤلفه «پویایی» و «معطوف ِ به هدف بودن» است؛ زیرا منتظرِ به جامعه ای می‌اندیشد كه تمامی وعده‌های انبیاء و اولیای الهی در آن به وقوع خواهد پیوست و از این روی تلاش می‌كند تا به میزان توانایی و درك مسئولیت خویش، در ساختن چنین جامعه ای سهیم باشد.
از سوی دیگر، او می‌داند كه برای چه تلاش می‌كند؛ انگیزه ای آشكار، منطقی، معقول و قابل دفاع دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌های او، معطوف به هدفی والا به نام «انتظار ِ ظهور» می‌شود و این هدفی معنادار و ارزشمند است.
در یك جمع بندی، آثار تربیتی انتظاری پویا و معطوف به هدف ، عبارتند از:
الف) به جریان افتادن نیروهای نهفته و استعدادهای بالقوه افراد جامعه، در پرتو دوران سخت انتظارو در یك جامعه منتظر؛
ب) پالایش درون و به مرحلۀ خلوص رسیدن به جهت طولانی شدن دوران غیبت؛
ج) معنا یافتن زندگی در پرتو پویایی معطوف به هدف، با نگاه تطبیقی به زندگیِ بدون هدف و فرجام آن تهی شدن از درون و روزمره گی است؛
د) فراتر رفتن از مرز انسان متعادل و رسیدن به مرحله انسانِ متعالی.
و) از سطح و مرحلۀ رنج‌های حقیر مادی، رها شدن و به وادی رنج‌های عظیم معنوی و دغدغه‌های بزرگ انسانی ، گام نهادن؛ همچون رنج انتظاری راستین و طولانی را بر دوش كشیدن و چشم به دروازه‌های روشن ظهور داشتن.
استقرار وحدت و هم بستگی
چنانچه، انتظار را به عنوان یك آرمان بنگریم، در جنبه‌های فردی و اجتماعی نیز دارای آثاری خواهد بود.
شاخصه‌های جامعه منتظر
جامعه منتظر باید بكوشد تا از استضعاف رهایی یابد زیرا استضعاف یكی از عوامل (غیبت) منجی و مصلح جهانی می‌باشد.
برطرف كردن استضعاف اجتماعی ما را به سمت جامعه مطلوب سوق می‌دهد.
در این جا ضروری است در رابطه با مفهوم استضعاف به طور خلاصه توضیحاتی را بیان نماییم.
با تفكر در آیه ۵ سورۀ قصص این سؤال مطرح می شود كه عبارت اَلذّین استُضعِفُوا فِی الاَرضِ به چه كسانی اطلاق می شود؟
و این طائفۀ ضعیف چه كسانی هستند كه خداوند به آنها این چنین وعده می دهد؟
«وَ نُریدُ اَن نَمُنَ عَلَی الذَّینَ استُضعِفُوا فِی الاَرضِ وَ نَجعَلَهُم اَئِمَّةً وَ نَجعَلَهُم الوارِثین وَ نُمَكِّنَ لَهُم فِی الاَرضِ وَ نُرِیَ فِرعَونَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنهُم ما كانُوا یَحذَروُنَ»؛[۴]
و ما اراده كردیم كه به طائفۀ ضعیف در آن سرزمین منت گزارده و آنها را پیشوایان خلق قرار دهیم و وارث مُلك و جاه فرعونیان گردانیم. و در زمین به آنها قدرت و تمكین بخشیم و به چشم فرعون و هامان و لشكریانشان آنچه را كه از آن اندیشناك و ترسان بودند بنمائیم.
مراد از استضعاف چیست؟
استضعاف اقتصادی
در بحث استضعاف اقتصادی سؤالات زیر مطرح می‌شود:
آیا ضعف اقتصادی دلیل به قدرت رسیدن آنان است؟
آیا ضعف اقتصادی مردم می تواند دلیلی برای به ارث بردن حاكمیت جهان از طرف آنها باشد.
كه اگر چنین باشد ، این سؤال مطرح می شود كه در جهان كنونی مردمان كدام كشور و قاره و…از استضعاف اقتصادی بیشتری دارند؟
آیا آنها حكومت جهانی را به دست خواهند گرفت و آیا خداوند آنان را به عنوان پیشوایان خلق و وارث ملك و جاه فرعونیان قرار خواهد داد.
این مسأله قابل تأمل است كه این حكومت یك حكومت جهانی است و مختص یك قاره ، كشور و یك محدوده نمی باشد.
استضعاف فكری
استضعاف فكری (كسانی كه استضعاف فكری دارند حق را از باطل نمی توانند تشخیص دهند و نمی توانند حتی امام خود را بشناسند و…)
در این جا این سوال مطرح است كه مردم و گروهی كه دارای ضعف فكری هستند آیا می توانند وارث حكومت جهانی باشند.
آیا حكومت جهانی كه به دست افرادی با ضعف فكری قرار گیرد همان حكومت مطلوب اسلامی خواهد بود كه ائمه و انبیاء همواره امید به برپایی آن داشته اند و چه بسا كه تلاش‌های بسیاری را در طی قرون گذشته انجام داده اند.
استضعاف اجتماعی
نظریۀ سوم استضعاف اجتماعی است كه این نوع استضعاف مورد قبول قرآن می باشد.
در تشریح استضعاف اجتماعی می توان به نكات زیر به طور خلاصه اشاره كرد:
استضعاف اجتماعی به معنای تضعیف شدن موقعیت اجتماعی می باشد.
استضعاف اجتماعی در برابر اقتدار اجتماعی است.
نقش استضعاف و اقتدار در بحث مهدویت
استضعاف عامل (غیبت) آخرین امام
اقتدار عامل ظهور و تشكیل دولت مهدوی
استضعاف عامل «ناكامی اجتماعی» انبیاء و امامان
استضعاف، عامل هجرت؛ اقتدار، عامل تشكیل حكومت
توجه به این نكته ضروری است كه استضعاف و اقتدار با ضعف و قدرت شخصی تفاوت دارد. (شاید كسی قدرت شخصی زیادی داشته باشد ولی در جامعه اقتدار نداشته باشد.)
تحقق حاكمیت، نیازمند اقتدار اجتماعی است.
بطور مثال حضرت علی(ع) قدرت شخصی بسیاری داشت بطوریكه در مدح و ستایش قدرت امیرالمؤمنین(ع) همین بس كه او فاتح خیبر است.
ولی با توجه به قدرت شخصی زیاد، آن حضرت بدلیل ضعف اجتماعی یا به عبارتی حمایت نشدن از طرف اجتماع موفق به تشكیل حكومت نشدند.[۵]
جامعه منتظر باید به گونه ای باشد كه كشش و جوششی در درون انسان منتظر ایجاد نماید.
لازمه كشش درونى نسبت به مباحث مهدویت، تلطیف دل است. دل باید نسبت به پذیرش پیام مستعد شود. فخر رازى در تفسیر تلطیف ساختن دل مىگوید: «منظور از تلطیف دل آن است كه درون را مستعد توجه به آن قبله كنى». باید بدانیم كه با ترس و وحشت، درون مستعد پذیرش نمىشود. شرط پذیرش پیام تربیتى آن است كه درون را با جمال و زیبایى، لطیف ساخته و همه عواطف را متوجه آن مقصود كنیم. هنگامى كه جاذبه در درون انسان به وجود آمد، دیگر خود به دنبال پیامها و ارزشهاى مهدوى مىرود.
جامعه منتظر باید ابتدا بتواند مبلغانی را تربیت كند كه انسانی مطیع و منتظر و برخوردار از ویژگىها و شرایط یك انسان منتظر باشند.زیرا كسى كه مىخواهد مردم را به برقرارى ارتباط معنوى و عاشقانه با امام زمان(عج) دعوت كند، نخست خود باید این ارتباط را برقرار كرده باشد. به بیان دیگر، باید خود، یك شخصیت مهدوى باشد تا بتواند شخصیت مهدوى بپروراند. در این صورت است كه مىتواند یك شخصیت تأثیرگذار در مخاطبان خود باشد.چرا كه پیچیدگى امر تربیت و رساندن پیامهاى دینى در شرایط كنونى (كم حوصلگى انسانها، افزایش روشهاى اطلاع رسانى و تنوع آنها، اشتغالات ذهنى انسانها به مسائل پیرامون خود و…) مىطلبد نیروهایى كه عهده دار ارسال پیامهاى دینى هستند بیش از گذشته به روشهاى اطلاع رسانى مجهز و به فنون و اصول تعلیم و تربیت، آشنا باشند.
جامعه منتظر می‌كوشد تا با استفاده از حس عاطفى، نگرشى مثبت نسبت به امام عصر(عج) پدید آورد. وقتى نگرش ایجاد شد، در پى آن حتماً تغییر رفتار خواهد بود؛ بهویژه در نوجوانان و جوانانى كه در مرحله شكوفایى احساسات و شكلگیرى شخصیت هستند.
اگر این احساسات به سوى مهدویت هدایت شود و احساسات و عواطف پاك و معصومانه آنان متوجه وجود مقدس امام زمان(عج) گردد، مطمئنا مهمترین گام تربیتى برداشته شده است.
توجه به این نكته ضروری است كه اعتقاد به وجود منجی و مصلح، می‌تواند عاملی بازدارنده از بسیاری از مشكلات فردی و اجتماعی و… باشد.
اعتیاد به عصر غیبت امام عصر(عج)
حضرت امیرالمؤمنین ، علی(ع) عادت را طبیعت دوّم انسان نام نهاده و فرموده‌اند: العاده طبع ثانٍ. (شرح غرر الحكم:۱/۱۸۵)
عادت، طبیعت دوم (انسان) است.
این كلام كوتاه ، نكته‌های بلندی از حقایق را در بردارد.
بنابر این روایت ، همان گونه كه انسان به سوی خواسته‌های فطری و طبیعی خویش به راه می افتد، به سوی خواسته‌هایی كه به آنها خو گرفته و عادت نموده نیز حركت می كند.
انسان باید از این قدرت بزرگ ، در راه صحیح و هدف ارزنده استفاده كند، و از آلوده ساختن خویش به عادتهای ناپسند و اشتباه ، خودداری نماید.
متأسفانه جامعۀ جهانی، بر اثر نداشتنِ رهبری صحیح و نبود قدرت هدایت كننده ای كه بتواند اجتماع را به سوی فضیلتهای اخلاقی و صفات برجستۀ انسانی بسیج نماید، به عادتهای اشتباه فردی و اجتماعی گرفتار شده است.
اعتیادهای اجتماعی قدرتی بسیار بیشتر از اعتیادهای فردی دارند و آسان تر می توانند انسان را به سوی چیزی كه اجتماع به آن خو گرفته است، بكشانند.
یكی از عادتهای شوم اجتماعی كه جامعۀ ما را نیز به خود گرفتار نموده و در بند اسارت خویش كشیده است، سوختن و ساختن و خو گرفتن به وضع موجود و نیندیشیدن دربارۀ آینده ای حیاتبخش و نجات دهنده می باشد.
رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع) با بیان مسأله “انتظار” و تشویق انسانها به سوی آن، مردم را به اشتباه بودنِ سوختن و ساختن آگاه نموده و با بیان این مسأله ، آنان را به امید و حركت به سوی آیندۀ پربار فراخوانده اند.
نكته قابل تأمل این است ، كه با گذشت سالیان سال از غیبت حضرت ولی عصر(عج) مردم جهان نتوانستند در خود و اطرافیانشان آمادگی لازم را برای پذیرش حكومت الهی ایجاد نمایند.
به عبارتی هنوز اكثریت جامعۀ ما به یك نوع اعتیاد اجتماعی كه غفلت از مسألۀ ظهور امام عصر(عج) و تشكیل حكومت جهانی (الهی) می باشد، گرفتار است؛
این در حالی است كه اگر كسی بتواند عادتهای اشتباه را كنار زده و خود را به خصلت‌های ارزندۀ انسانی زینت دهد به بهترین مقامات عالی دست می یابد.
حضرت امیرالمؤمنین، علی(ع) می فرمایند: بغلبه العادات الوصول الی اشرف المقامات.[۶]
رسیدن به ارزنده ترین مقامات، با غلبه بر عادت به دست می آید.
جامعۀ منتظر باید با ایجاد حالت انتظار و دعا برای ظهور منجی جهان حضرت بقیه الله ارواحنا له الفداء عادت دیرینۀ غفلت از تیرگی‌های عصر غیبت را كنار بگذارد و به وسیلۀ دعا از دل و جان خواهان فرا رسیدن حكومت عدل امام عصر صلوات الله علیه از خداوند باشد.
جامعۀ منتظر، جامعه ای است كه در جهت گسترش عدالت پذیری قدم بر دارد.
با توجه به اینكه اكثریت حضرت بقیه ا… الاعظم(عج) جوان هستند در نتیجه تأكید بر موضوع جوان و جوانی و تكلیف جوانان منتظر در عصر غیبت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
از ابعاد تكلیف جوانان منتظر در عصر غیبت به موارد زیز می‌توان اشاره كرد:
۱٫ بعد دیندارى جوانان
از مهمترین ابعاد تكلیف و مقاومت در عصر غیبت و انتظار، مقاومت در بُعد دیندارى است. یعنى هر كس بكوشد تا دین خود را در اعتقاد و عمل حفظ كند، مبانى اعتقادى و عقیدتى خویش را با تفكر و تامل و كسب آگاهیهاى سودمند و شناختهاى صحیح استوار سازد و به اعمال تكلیفى دین عمل نماید تا خویش را به عنوان فردى مؤمن و صدیق نگاه دارد و در جامعه به عنوان یك انسان متدین متعهد، حضور داشته باشد.[۷]
در زمان حاضر كه دشمنان اسلام تلاش مى كنند تابا سست كردن مبانى اعتقادى جوانان و ایجاد شبهه در ذهن جوانان، پایه‌هاى اعتقادى و دینى آنها را متزلزل كنند حفظ دین و روحیه دیندارى از نخستین وظایف جوانان در عصر غیبت به شمار مى رود.
به عبارت دیگر، یكى از ابعاد عظیم تكلیف حساس و بزرگ جوانان در عصر غیبت و انتظار، حفظ دین و نگهبانى مرزهاى عقیدتى و حراست از باورهاى مقدس است.
در زمان غیبت امام مهدی(عج) ممكن است شبهه‌هایى در ذهن بیاید یا عواملى به سست كردن پایه‌هاى اعتقادى جوانان برخیزند كه باید در برابر این شبهات مقاومت كرد.
در این راستا جوانان مى توانند با مطالعه كتابهاى دینى، شركت در مجالس مذهبى و آشنایى بیشتر با مفاهیم اسلامى و پژوهش و شناسایى ارزشهاى اصیل اسلامى، دین خود را در برابر هجوم دشمنان دین حفظ نمایند. از سنگین ترین رسالت جوانان مومن در حفظ دین اینست كه به اهل بیت(ع) و سیره آنها تمسك جویند و با مطالعۀ دقیق و بررسی منطقی و عاقلانه به حقیقت دست یابند، تا از لغزشهاى دینى و اعتقادى در امان باشند.
در احادیث و تعالیم ائمه(ع) تاكید شده است بر اینكه در عصر غیبت راه امامان را بپیمایند و از تعالیم و احكام آنهاپیروى كنند، به تولاى آنان چنگ زنند و از دشمنان و مخالفان آنان و قرار گرفتن در خط مخالفان آنها تبری جویند.
جوانان مومن و منتظر در عصر غیبت باسر مشق قرار دادن و الگو گرفتن از تعالیم انبیاء مى توانند بعد دیندارى و دین آموزى خویش را تقویت و اعتلاء بخشند و شناخت و بصیرت خود را در زمینه‌هاى مختلف عقیدتى سیاسى اجتماعى و فرهنگى افزایش دهند و این خود گامى است در اصلاح و پیشبرد اهداف عالیه جامعه اسلامى و مبارزه با تهاجم فرهنگى تبلیغى بیگانگان.
۲ـ بعد پارسایى
دوران جوانى مرحله اى است كه انسان بیشتر در معرض لغزشها و انحرافات اخلاقى قرار دارد و در واقع احساس بر عقل چیره مى گردد و چه بسا انسان به همین خاطر از انجام عمل صالح غافل بماند. از حساس ترین دوران زندگى انسان، دوران جوانى است كه مراقبت از خود در این مرحله از عمر بسیار مهم و حائز اهمیت فراوان است.
پیشه كردن تقوى الهى، تدین و پارسایى در این دوره از زندگى (دوران جوانى) از برجستگى خاصى برخوردار مى باشد و شاید كمى مشكل باشد ولى با تمرین و ممارست مى توان این بعد را تقویت نمود.[۸]
داشتن این بعد از ابعاد تكلیف در عصر انتظار از سوى جوانان مهم و قابل توجه است.چرا كه در جوانى پاك بودن شیوه پیغمبرى است.
جامعه منتظر جامعه ای است كه می‌كوشد هر گونه مهدی ستیزی و تصویر نادرست از فرهنگ مهدویت را از اذهان مردم پاك كند و با ارائه تصویری درستی از مفهوم انتظار و فرج جامعه را به سمت كمال مطلوب رهنمون سازد.
همچنین جامعۀ منتظر، باید بكوشد تا ارائۀ صحیحی از منجی عالم بشریت داشته باشد.
معیارها و شاخص‌های مدیران و كارگزاران جامعه منتظر:
۱٫ بینش عمیق نسبت به حق تعالی و اطاعت او
۲٫ معرفت، محبت و اطاعت امام(ع)
۳٫ فنا در امام و آرمان‌های او
۴٫ سجایای اخلاقی
سیره امام
یشیر بالتقی و یعمل بالهدی؛ [ امام صادق(ع): غیبت نعمانی، ج ۵۲، ص ۲۶۹٫]
تقوا را پیشه خود می‌سازد (دعوت به تقوا می‌كند) و با بصیرت و هدایت، گام بر می‌دارد.
اگر سیرة امام چنین است، پس یاران او باید این چنین باشند.
سیره یاران
… وانتخبت لذلك الوقت عباداً امتحنتُ قلوبهم لِلایمان وحشوتُها بالورع و الاخلاص والیقین و التقوی والخشوع والصدق و الحلم و الصبر والوقار والتقی والزهد…؛ ( بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۸۴) ، (سید بن طاووس به نقل از صحف ادریس) .]
… و برای این زمان (ظهور) بندگانی را برگزیدم كه دل‌هاشان را به ایمان آزمودم و آنان را از ورع، اخلاص، یقین، پارسایی، خشوع، راستی، صبر، شكیبایی و وقار، پرهیز و زهد، سرشار كردم.
امام صادق(ع) می‌فرماید: من سرّه أن یكون من اصحاب القائم فلینتظر ولیعمل بالورع و محاسن الاخلاق و هو منتظر[۹]
هر كس می‌خواهد از یاوران حضرت قائم باشد، باید انتظار كشد، و در همین حال، خود را به تقوا و سجایای اخلاقی بیاراید.
۵٫ سادهزیست و مردمی
۶٫عدالت‌خواهی
۷٫ جهادگری و شهادت‌طلبی
۸٫ شجاعت
۹٫ قاطعیت
۱۰٫ ادای حقوق امام(ع)
۱۱٫ عشق به مردم و مستضعفان
۱۲٫ اهل تهجد و نماز شب
۱۳٫ اعتقاد راسخ به فرهنگ مهدویت و زمینهسازی برای ظهور
۱۴ـ برخاسته از متن مردم و مستضعفان
۱۵٫ پیروی از ولی فقیه
۱۶٫ عشق به قرآن و تفسیر
۱۷٫ جوان‌گرایی
۱۸٫ سختكوشی
۱۹٫ فروتنی و خشوع در برابر مؤمنان و گردن فرازی در مقابل كافران
راهكارهای عملی در خصوص تحقق اهداف جامعه منتظر:
بر همگی ما تكلیف است كه خود را بر اطاعت امام بر حق و انتظار فر ج او ملتزم سازیم و برای یاری نمودنش مهیا شویم. ما به گفتگو و احیاء اندیشه و فرهنگ انتظار در عصر غیبت تا به هنگام وقوع ظهور مكلف و متعهدیم.
توصیه به والدین
دشمن ستیزی من الجمله صهیونیسم ستیزی را از آغاز تولد به كودكان بیاموزید.
نامگذاری فرزندان با نام و القاب حضرت ولی عصر(عج)
توصیه به پژوهشگران
با بررسی ابعاد و ویژگی‌های حاكم بر جامعه منتظردر سطح گسترده به شناسایی عوامل سقوط و اعتلای جوامع بشری بپردازید.
درفضای فیزیكی شهر‌ها و روستاها در سطح مدارس و دانشگاهها و محیط‌های اداری روح انتظار را رواج و گسترش دهید.
از آثار و جودی امام زمان(عج) ونعمت وجود امام برای جامعه انسانی غافل نباشید.امام عصر علیه السلام مظهر جمال و كمال الهی است پس جلوه‌های گوناگون زندگی حضرت مانند علم ، حكمت ، محبت ، عزت و…ایشان را جهت شور آفرینی و افزایش انس با آن حضرت به نسل جدید معرفی نمائید.
به مسئولان حوزه تعلیم وتربیت
با آشنا نمودن نسل جوان با مفوم انتظار سازنده یك نوع مصونیت طبیعی در آنان برای مواجه با تهاجم فرهنگی ایجاد نمائید.
در تالیف كتب درسی حوزه تعلیم و تربیت به گسترش و رواج مهارت تفكر منطقی و بصیرت و آگاهی ، مهارت‌های برقراری ارتباط، رشد اعتماد به نفس دانش آموزان و د انشجویان توجه ویژه نموده و در واقع سعی بر این نمائیم كه هنر چگونه زیستن و منتظر واقعی بودن رابه آنان بیاموزید.
به دستگاههای تبلیغاتی كشور
از هنر در جهت بیداری اجتماعی، رواج فرهنگ ناب محمدی(ص) در داخل و خارج كشور بهره گیری لازم بعمل آورید و سرمایه گذاری فكری و اعتباری در این زمینه انجام دهید.
در پی راهكارهای مبارزه با رواج افكار ضد دینی و شیطان پرستی در سطح جامعه بر آئید.
با بسنده نكردن به بعد احساسی و عاطفی موضوع مهدویت و انتظار از طریق بهره گیری از منابع متقن و مستدل به شناساندن معارف مهدوی به گسترش فرهنگ مهدویت در سطح جامعه اقدام نمائید
از فضای معنوی كه درمجالس و محافل و در ایام ا… فراهم می‌شود در جهت گسترش فرهنگ مهدوی بهره بگیری.
یكی از ویژگىهاى انسان منتظر، دیندارى است. پیرو واقعى و صدّیق حضرت ولى عصر (عجلّ اللّه تعالى فرجه) كسى است كه رفتار و مكتب آن جناب را الگوى عملى خود قرار دهد. پس با مواظبت بیشتر از دین به اصلاح اعمال خود بپرداز، و از هر گونه سستى وانحراف… دورى كنید.
اگر كسی با پرهیز از گناهان و رعایت ترس از خدا ، بتواند ملكه ى عدالت را در وجود خود پرورش بدهد مىتواند در عصر ظهور كه عصر استقرار عدل ناب است، خود را با شرایط تازه تمدن توحیدى مهدوى هماهنگ كند؛ پس انسانِ منتظرِ حكومتِ على وارِ مهدى… علاوه بر تدیُّن و تقوى، باید پارسا باشد، و تو نیز باید خود را آن گونه كه پیشوایمان دوست دارد، بسازی تا به او و یاران او شباهت بیشتری پیدا كنید.
یكى از ابعاد مهم، در فلسفه عالى تشیع، تولى و تبرى است.پس با متابعت عاشقانه از حق و رهبر و مخالفت خصمانه با ناحق و رهبر ناحق در زمره رهروان راه سرخ تشیع پایدار علوی قرار بگیرید.
رضا و خشنودى یوسف زهرا(عج) در این است كه «معروف» عملى شود، و «منكر» ترك گردد. تا نه تنها دیگران جرأت به گناه و ترك واجبات پیدا نكنند بلكه بركت و روزی هم زیاد شده و بلا از مؤمنان دور شود ، پس تو ای انسان منتظر، نباید در این مورد بى تفاوت باشید.
منتظر باید داراى اخلاق اسلامى باشد، و جامعه منتظر باید مظهر اخلاق اسلامى باشد… پس بیا و با رفتار انسانى خود مایه زینت و افتخارائمه طاهرین باش، نه مایه ننگ آنان.
منتظر همیشه باید آمادگى نظامى… داشته باشد، تا به هنگام طلوع طلایع حق، به صف پیكارگران ركاب حضرت مهدى(عج) بپیوندد، پس سعی بر این داشته باش كه هر چه سریعتر با یادگیری فنون مربوطه آمادگی لازم را كسب نمایید.
منتظران ظهور دولت حق كه در انتظار حكومت عدل جهانى به سر مىبرند، باید پیوسته، نمونه عدل و عدلطلبى باشند.پس به پا خیز، و ابرقدرتان و نیروهاى آنان را از میان بردارید.
تعلّم و یادگیرى به منزله مقدّمه نصرت و یارى آن حضرت است، پس با افزایش سطح علمی خودت مقدمه ظهور آقا را فراهم سازید.
منتظر، نمىتواند به نام «صبر»، از حالت حضور تكلیفى انتظار، به حالت ضد انتظار در آید. پس همچنان برای ظهور مولایت صبور باش چون عجله تو باعث می شود كه برخى از مردم كه به حكمت غیبت و انتظار و اسرار الهى توجه ندارند، دچار ناامیدى بشوند.
آگاهى و روشن بینى همراهان مهدى(عج) سبب مىشود كه آنان اسیر تندباد ترفند، شایعه و تهدید نشوند، وبا بصیرت، صراط مستقیم را طی كنند پس شایسته است همواره باآگاهی و بصیرت در این مسیر قدم بردارید.
آن دسته كه امام غایب ناظر بر كردارها را باور دارند، نباید منحرف و غرق در فساد و ستم باشند، چرا كه این خلاف منطق «انتظار مصلح» است. پس بیایید و پیش از ظهور مهدى(عج) نیز به او اقتدا نمایید و به عدل و درستی پایبند باشید.
خداوند فرموده «اِنْ تَنْصُرُوا الله یَنْصُرْكُمْ» پس برای یاری حضرت ولی عصر(عج) در امر دین الهی با مال، جان، گفتار و عمل خودت وسیله هدایت دیگران را فراهم بسازید.
مردم مؤمن هرگز و در هیچ شرایطى امید خویش را از دست نمىدهند و تسلیم یأس و ناامیدى و بیهوده گرایى نمىشوند پس بر طبق اصل حرمت «یأس از روح الله» برای ظهور مولایتان همچنان امیدوار باشید.
و در یك كلام، بسیجی باشید.چرا كه مكتب تشیع در عصر انتظار، پیروانى مىخواهد همیشه آماده، و همواره در سنگر.آماده از نظر قدرتهاى ایمانى و روحى، نیروهاى بدنى و سلاحى، مرینهاى عملى و نظامى، پرورشهاى اخلاقى و اجتماعى، و سازماندهىهاى سیاسى و مرامى…. و همواره در سنگر باشید، در سنگر مبارزه با تمایلات نفسانى، با سستیهاى تكلیفى و بدانید كه این سنگر با مبارزه با ذلت پذیرى و استعمارزدگى، مبارزه با ستم و تبعیض و استثمار و انحراف حفظ خواهد شد تا انشاء الله آن را به مهدی موعود(عج) تحویل دهیم و همانطور كه در روایات آمده «و أكثروا الدّعا بتعجیل الفرج فإنّ ذلك فرجكم». در همه اوقات شب و روز و در همه مجالس و در همه حالات و خصوصاً بعد از نماز‌ها و مواقع استجابت دعا این مهم را در نظر داشته باش و بدان فایده دعا براى تعجیل فرج ، فرج كلّى و عمومى مؤمنین است.
كلام را با چند فراز از «دعاى عهد» به پایان مىبریم
بارخدایا! ما را از یاوران و كمك كنندگان و مدافعان وى قرار ده؛
آنانى كه :
از پى انجام مقاصدش شتافته،
اوامرش را امتثال كرده،
به حمایت او برخواسته
و به سوى ارادهاش مشتاقانه سبقت مىگیرند.
و در حضور حضرتش به درجه رفیع شهادت مىرسند.
* پروردگارا! اگر میان من و او ، مرگ جدائى افكند، پس مرا از قبر برانگیز؛
در حالى كه كفنم را ازار خود كرده و شمشیرم را از نیام بركشیده و لبیك گویان دعوتش را،
كه اطاعتش بر تمام مردم شهر و دیار عالم لازم است ، اجابت كنم.
* اى خدا!
آن طلعت بلند بالا و چهره زیبا را به من بنما، و او را از پرده غیبت پدیدار كن،
منابع
۱-جامعه سازی قرآنی، محمدرضا حكیمی، انتشارات دلیل ما
۲-گفتمان مهدویت، سخنرانی‌های گفتمان سوم، موسسه فرهنگی انتظار نور
۳-معرفت امام زمان(عج) و تكلیف منتظران، ابراهیم شفیعی سروستانی، ناشر: موعود عصر
۴-گفتمان مهدویت سخنرانی اول و دوم، موسسه فرهنگی انتظار نور، ۱۳۸۱چاپ دوم
۵-كتاب گرانقدر بحارالانوار
۶-صحیفۀ مهدیه
۷-امام مهدى(عج) و آینده زندگى/ مهدى حكیمى
۸-حضرت مهدى در سنت نبوى/ جمعى از نویسندگان
خورشید مغرب، محدرضا حكیمی، دفتر نشر فرهنگ اسلامى ۱۳۶۴،
۹-جوانان یاوران مهدى، محمّد باقر پورامینى، بنیاد فرهنگی مهدی موعود
۱۰-حكومت جهانى امام عصر(عج)/ استاد فلسفى
۱۱-ظهور حضرت مهدی(عج) از دیدگاه اسلام و مذاهب و ملل جهان ، سید اسدالله هاشمی شهیدی ، انتشارات مسجد مقدس جمكران ، ۱۳۸۰ ، چاپ اول
۱۲-كتابخانه سایت طال الانتظار
(http://www.talalentezar.com)
پی نوشت ها
[۱]. جامعه سازی قرآنی، محمدرضا حكیمی، انتشارات دلیل ما، ص۳۲٫
[۲]. بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۲، ح۴٫
[۳]. معرفت امام زمان و تكلیف منتظران، ابراهیم شفیعی سروستانی، ص۱۲۱٫
[۴]. سوره قصص، آیه ۵ ـ ۶٫
[۵]. خلاصه‌ای از سخنرانی استاد پسندیده در یكی از سلسه نشست‌های فرهنگ مهدوی.
[۶]. شرح غررالحكم:۳/۲۲۹٫
[۷]. حكیمى، محمد رضا. خورشید مغرب، دفتر نشر فرهنگ اسلامى ۱۳۶۴، ص ۲۳۹-۲۶۸٫
[۸]. مجله صبح، مهر ۷۵، شماره ۶۲، ص ۹٫
[۹]. غیبت نعمانی، ص ۲۰۰؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰٫
برگرفته از سایت :المهدویه
سیره و صفات مهدی موعود(ع) از زبان امام صادق(ع) ...... 
تبریک ایام ولادت حضرت فاطمه (س) و اعلام شروع به کار سایت